TÜRKİYE 10. ULUSLARARASI MERMER VE DOĞAL TAŞ KONGRESİ VE SERGİSİ SONUÇ BİLDİRGESİ

TMMOB Maden Mühendisleri Odası; mesleki, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda ülkemizdeki maden mühendislerini temsil etmektedir. Odamız üyelerinin hak ve menfaatlerini kamu yararı temelinde korumak ve geliştirmek, üyelerinin mesleki, sosyal ve kültürel gelişimlerini sağlamak, mesleki birikimlerini toplum yararına kullanmalarının zeminini yaratmakla görevlidir.

Maden Mühendisleri Odası; meslek alanları üzerinden ülke gerçekleri hakkında üyelerini ve halkı bilgilendirmekte, bu politikaların toplum yararına düzenlenmesi için öneriler geliştirmekte ve bunların yaşama geçirilmesi için üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmektedir.

Bu kapsamda, büyük bir emek ve özveriyle geliştirilerek uluslararası düzleme taşınan Türkiye 10. Uluslararası Mermer ve Doğal Taş Kongresi ve Sergisi ülkemizde bilimsel ve mesleki olarak düzenlenen önemli organizasyonlardan birisidir.

TMMOB Maden Mühendisleri Odası ile Bursa İl Temsilciliği tarafından düzenlenen Türkiye 10. Uluslararası Mermer ve Doğal Taş Kongresi ve Sergisi, 13-14 Aralık 2019 tarihlerinde Bursa’da gerçekleştirilmiştir.

Kongrede düzenlenen oturumlar, sunulan bildiriler ve dile getirilen görüşler maden mühendisliği uzmanlık alanına giren konularda, başta mermer ve doğal taş sektörü olmak üzere, toplumun tüm kesimlerinin görüşlerinin oluşturulmasına kaynak sağlamaktadır. Düzenlenen bu tür bilimsel etkinlikler ile her yıl üretilen yeni bilgi ve teknolojiyi sektörümüze, meslektaşlarımıza ve üyelerimize ulaştırmaya çalışılmaktadır.

10. Uluslararası Mermer ve Doğal Taş Kongresi’nin seçkin Türk ve yabancı bilim adamlarından oluşan uzman konuşmacıları İle bu yıl, Türkiye mermerciliğinin yükselen değeri Bursa’da gerçekleşmiştir. MERSEM 2019’un her zamanki geniş ve güncel konu yelpazesi, sözlü ve poster niteliğinde birçok değerli sunumlar ve alışılagelen yüksek bilimsel standardı ile bu kongrenin süre gelen ilke ve prensiplerine yaraşır bir kongre olarak dikkat çekmiştir.

10. Uluslararası Mermer ve Doğal Taş Kongresi’nde doğal taş üretiminin ilk aşaması olan arama aşamasından, üretime, satıştan, pazarlamaya, özellikle katma değeri yüksek ürün eldesine kadar her aşaması, tasarım ve teknoloji bağlamında özel olarak ele alınmıştır. Bu kongrede ayrıca Doğal Taş ve Mermer Sektörü’nün sorunları çözüm önerileri ve geleceği konulu geniş katılımlı bir panel de düzenlenmiştir.

Bu yıl 100’e yakın bilimsel çalışmanın değerlendirildiği kongrede,  8  farklı ülkeden yabancı katılımcı ile kongre bilimsel mecrada temsil edilmiştir. Kongre afişinde de yer alan Göbekli Tepe’ye özellikle dikkat çekilmiştir. Göbekli Tepe arkeoloji dünyasında devrim niteliğinde bir buluştur. Kazılarda ortaya çıkan eserlerin nasıl üretildikleri tartışılıyor. İnanç merkezi olduğu konusu, bilim dünyasının en gözde senaryosudur. Göbekli tepe konusunda biz doğal taşçıların dikkatini çeken husus ise yapıların tamamının taş işçiliğinin en görkemli örneklerine sahip olmasıdır. Göbekli Tepe’deki T biçimli dikilitaşların boyu 5 metreye, ağırlıkları ise 16 tona ulaşmaktadır. Kireç taşı bloklarından oluşan bu yapılar bize doğal taş işlemeciliğinin her aşamasını binlerce yıl öncesinden anlatıyor aslında. Göbekli Tepe’den önce, Anadolu coğrafyasının diğer kadim uygarlıklarına bakarak tüm dünyada 4000 yıllık bir taş geleneğine sahip olduğumuzu anlatıyorduk. Artık göbekli tepeyle birlikte Türkiye’de doğal taş tecrübesinin 12 bin yıl öncesine dayandığını gururla anlatabiliriz. Yüksekliği 5 metre ağırlığı 15 tonu geçen blokların üretilmesi bugün için bile üretim teknolojisinden bürokrasisine lojistiğinden nihai ürünün korunmasına kadar çok geniş bir yelpazede 21. yy mermercilerinin sorunlarıyla aynıdır.

Bu coğrafya 12 bin yıllık bir doğal taş gelenek ve tecrübesine sahiptir. Bu yüzden Göbekli Tepe bizim için oldukça önemlidir, değerlidir ve sahip çıkmamız gereken, üzerinde durmamız gereken, her aşamasında var olmamız gereken bir konudur.

Aslında Göbekli Tepe bugün süregelen birçok tartışmanın da cevabını içinde barındırıyor; biz doğal taş madencileri uygarlıklar inşa ediyoruz, tarihe izler bırakıyoruz ve 10 binlerce yıl öncesinden çevreyle dost, sürdürülebilir madenciliğin örneklerini sunuyoruz sunmaya da devam edeceğiz.

Küresel ekonomi, 2018 yılı boyunca, birkaç yıllık genişlemenin ardından yavaşlamanın ilk belirtilerini göstermiştir. Birçok analist, genişlemeye yönelik ekonomik döngünün sona erme eğiliminde olduğunu ve küresel ekonominin bazı ülkeleri içerecek bir resesyona oldukça yakın olduğunu öngörmektedirler.

2018’in son aylarında, dünya ticareti de önceki dönemlere göre bir yavaşlama gösterdi ve bazı sektörler, özellikle de küresel stratejilerdeki belirsizlikler neticesinde iç ve dış pazarlarda yatırım ve siparişler anlamında ciddi düşüşler yaşadı.

Yatırımlar ve dünya ekonomisi için sürekli belirsizlikler yaratan bu sorunlara finansal dünyadan gelen yavaşlamalar ve yeni dengelere uyum sağlama süreci de eklenmekte ve bu da küresel ekonomiyi olumsuz etkilemektedir.

Doğal taş ticareti de dünya ticaretinin dinamikleri ve ana imalat ekonomilerinin yavaşlamasına tabi olmaya devam etmektedir.

2018'de, dünya genelinde ithalat ve ihracat dahil 22 milyar Euro'ya karşılık gelen ve ton başına ortalama 264 Euro'luk bir değere sahip 83.4 milyon ton taş malzemesi ticareti gerçekleşmiştir.

İlk 5 ülke Çin, Hindistan, Türkiye, Amerika ve Birleşik Krallık olarak sıralandı. Türkiye yaklaşık 7.65 milyon tonluk bir takas gerçekleştirirken, Çin 22.5 milyon, Hindistan 12 milyon ton, Amerika ve Birleşik Krallık da yaklaşık 3,4’er milyon ton taş takası gerçekleştirmiştir.

Dünya doğal taş ticaretinde 2018 yılı boyunca, işlem gören miktarlarda % 5,43 oranında, 2017 yılına göre ise % 6,35 oranında bir azalma olmuştur. Takas edilen taş malzemelerin değerlerinin analizinden yani satış rakamlarından, Yunanistan hariç tüm ana ülkeler için geçen yıl yapılan yaygın bir daralmaya dikkat çekmek mümkündür.

2018 yılında dünya çapında 12.412 milyar Euro değerinde taş malzeme ihracatı gerçekleştirilmiştir.

İhracatta ilk 10 ülke arasında sırasıyla Çin, İtalya, Türkiye, Hindistan, Brezilya, Yunanistan, İspanya, İran Portekiz ve Mısır gelmektedir. Çin 4.26 milyar Euro, İtalya 1,74 milyar Euro ve Türkiye de 1.58 milyar Euro civarında bir ihracat gerçekleştirmiştir. Sadece ilk 4 ülke 1 milyar Euro’nun üstünde bir ihracat gerçekleştirmiştir.

Türkiye ihracat yaptığı ülkeler arasında değer olarak ilk 10 ülke sırasıyla Çin, Amerika, Suudi Arabistan, Hindistan, Irak, İsrail ve Fransa yer almaktadır. Türkiye taş malzemeleri ağırlıklı olarak Çin, ABD ve Suudi Arabistan'a ihraç ediliyor ve bu ülkelerdeki satışlar toplamın% 62’sini oluşturmaktadır.

Rakamlardan ve yapılan çalışmalardan da görüldüğü gibi Türkiye, doğal taş ve mermer pazarında dünyanın en önemli aktörleri arasındadır. Türkiye madenciliği içerisinde doğal taş ve mermer sektörünü geliştirmek ve daha da ileriye taşımak amacıyla TMMOB Maden Mühendisleri Odası aşağıda sıralanan tespit ve önerileri sunmaktadır;

• Ulusal düzeyde sektörün en önemli sorunlarından birisi nitelikli iş gücü, ara eleman ve yönetici teknik eleman eksikliğidir. Hem ortaöğrenim hem de yükseköğrenim düzeyinde mesleki eğitimin tüm boyutlarıyla ele alınması, çağdaş, yenilikçi, çözüm üretebilen meslek elemanlarının eğitimi için gerekli adımların atılması oldukça önemlidir.
• Sektörel üretimin en önemli maliyet kalemi enerjidir. Enerji anlamında sektörün rekabet gücünün artırılması için yeni ulusal politikalar geliştirilmelidir.
• Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde inşaat faaliyetleri ile direkt bağlantılı olan doğal taş sektörünü inşaat sektörü ile proje aşamasında daha çok irtibatlandıracak platformlara erişmelidir.
• Uluslararası piyasalarda rekabet gücünün artırılması için mermer ve doğal taş madenciliğinin bürokraside hız kazanması, çevre ve orman ile ilgili mevzuatın ihtiyaçlara hızlı cevap verecek hale getirilmesi gerekmektedir.
• Doğal taş kullanımında, özellikle mimari anlamda doğal taş seçkin bir malzemedir. Bu malzemenin paydaşları olan sektörlerle özellikle mimari alanda daha fazla tanıtılması sağlanmalıdır.
• Türkiye inşaat sektöründe özellikle kamu kurumlarında Türk Doğal Taşı kullanımı yaygınlaştırılmalı ve bu yönde yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
• Son yıllarda özellikle çok fazla telaffuz edilen katma değeri yüksek ürün üretimi anlamında doğal taş, tasarım alanında ayrıca ele alınmalıdır. Tasarımla ilgili yeni mecralarla iş birliği protokolleri geliştirilmelidir.
• Sektörün mevzuattan kaynaklı sorunlarının çözümlenebilmesi için devlet, sektör ve işçi temsilcileri, üniversiteler ile meslek odalarının katılımıyla ulusal mevzuatımız bilimin ve hukukun evrensel ilkelerine uygun olarak yeniden düzenlenmelidir.
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesi içerisinde enerjinin gölgesinde kalmış olan ülke madenciliğimizin bu sorunlarının çözümü için öncelikle Madencilik Bakanlığı kurulmalı ve ülke madenciliğini koruyacak, geliştirecek, ulusal bir sanayi politikası ile entegre, madencilik politikası oluşturulmalıdır.
• Madencilik sektörünün ihracat anlamında lokomotifi sayılan doğal taş sektöründe çalışan maden mühendisleri ve tüm maden emekçilerinin ücretleri yükseltilmeli ve tüm hakları iyileştirilmelidir.

 

Kamuoyunun bilgisine sunarız.

TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu
14 Aralık 2019, Bursa