İÇİŞLERİ BAKANLIĞI'NA GÖNDERİLEN PATLAYICI MADDELERLE İLGİLİ YAZI

Bilindiği üzere birçok sektörde değişik amaçlarla patlayıcı madde kullanılmaktadır. Son yıllarda kullanım alınlarının artmasıyla tüketilen patlayıcı madde miktarında önemli artışlar görülmektedir. Patlayıcı maddelerin üretimi, taşınması, depolanması ve kullanılması bilgi, birikim ve deneyim gerektiren teknik hizmetler bütünüdür. Bu işlerin yapılmasında yetişmiş eleman çalıştırılması ve çalıştırılan elemanların düzenli olarak eğitimi büyük önem taşımaktadır.

Madencilik sektöründe de büyük miktarlarda patlayıcı madde kullanılmaktadır. Patlayıcı madde üretimi ve kullanımı süreçlerinde gerekli iş güvenliği tedbirlerinin alınmaması sonucu üzücü kazalar yaşanmaktadır. Son olarak İstanbul-Davutpaşa‘da yaşanan ve 22 yurttaşımızın ölümüne neden olan kaza olayın ciddiyetini bir kez daha gözler önüne sermiştir.

Bu nedenle, ilk aşamadan son noktaya kadar denetimlerin sıkı bir şekilde yapılması mutlak bir zorunluluktur. 87/12028 sayılı patlayıcı maddeler tüzüğünün ek 3. maddesi gereği yılda en az üç kere valiliklerce oluşturulan komisyonlarca yapılan depo denetimlerinde, yasal olarak satın alınan patlayıcı maddelerin giriş ve çıkışları kontrol edilmekte, ancak yapılan kazı miktarına göre tüketilmesi gereken dinamit - kapsül-anfo miktar ve oranları dikkate alınmamaktadır. Yani işletmede yapılan kazı miktarına göre kullanılması gereken patlayıcı madde miktarı yeterince sorgulanamamaktadır. Bunun başlıca sebebi oluşturulan komisyonlarda maden mühendisinin bulunmamasıdır.

Odamızca, meslek alanımıza girmesi nedeni ile patlayıcı madde konusunda çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Bu kapsamda, en son 7 - 9 Kasım 2007 tarihleri arasında Ankara‘da V. Delme Patlatma Sempozyumu‘nu düzenlenerek patlayıcı madde sektöründe yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini ortaya koyan bilimsel bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmanın sonuç bildirgesinde ortaya konulan tespit ve önerilerle çözüm yolları kamuoyuyla paylaşılmıştır. Bu bildirgede belirtilen bazı önerileri tekrar paylaşmayı önemli buluyoruz:

• Ateşleyici yeterlilik belgesi sınavına girecek kişilere yönetmelik ile eğitim alma zorunluluğu getirilmelidir. Odamız bu konuda uzman kadrosuyla uzun süredir eğitim vermektedir.
• Valiliklerce oluşturulan denetleme komisyonlarında maden mühendisi bulundurulmalıdır.
• 12028 sayılı Patlayıcı Maddeler Hakkındaki Tüzük‘te değişiklikler yapılmalı, Maden Mühendisleri Odası‘nın görüşleri bu değişiklikte yer almalıdır.
• "Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmeliğin" 1.1.2009 tarihinde yürürlüğe girecek olması nedeniyle patlayıcı madde taşımasında kullanılacak taşıtlara ADR Belgesi, sürücülere ADR Sürücü Belgesi verecek bir kurum acilen oluşturulmalıdır.
• Risklerin azaltılması bakımından, patlayıcı madde kullanımında yaşanan kaza istatistikleri merkezi bir kuruluşta düzenli biçimde tutulmalıdır.
• Patlayıcı maddeleri test edecek ve teknik yönden denetleyecek bir kurum tesis edilmelidir.

Maden Mühendisleri Odası olarak, eğitim çalışmalarının yapılması ve depo denetim komisyonlarında maden mühendislerinin yer alması ile; patlayıcı maddelerin üretimi, taşınması, depolanması ve kullanılması aşamalarında standardizasyonun sağlanacağı, yaygın olarak kullanılan yasal olmayan patlayıcı tüketiminin önüne geçileceği ve buna bağlı olarak kazaların önleneceği inancındayız.

Uygun bulunduğu takdirde, tüm illerde bulunan şube ve temsilciliklerimiz yoluyla bu depo denetimlerinde görev almaya hazır olduğumuzu bildirir, çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Nahit ARI
Genel Sekreter, Yönetim Kurulu Üyesi